Wspieranie pozyskiwania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł to jeden ze sposobów na zmniejszanie emisji CO2, a co za tym idzie realizację założeń europejskiej polityki klimatyczno-energetycznej. Największą przeszkodą w stosowaniu ekologicznych rozwiązań na szeroką skalę wciąż pozostaje ich dość wysoka, biorąc pod uwagę zarobki przeciętnego Kowalskiego, cena. Z pomocą przychodzą zatem programy dofinansowujące takie inwestycje. Z jakiego wsparcia możemy skorzystać w 2022, chcąc zamontować panele fotowoltaiczne? Jakie kwoty możemy uzyskać? Sprawdzamy!

Z jakich dotacji można było korzystać w ubiegłym roku?

Rozwiązaniami, z których najczęściej korzystały gospodarstwa domowe przy zakupie paneli słonecznych w 2021, były rządowe programy – Mój Prąd 3.0 i Czyste Powietrze – oraz ulga termomodernizacyjna. Zakup wspierały także dofinansowania lokalne, można było się też ubiegać o pożyczki na preferencyjnych warunkach.

Z trzeciej edycji programu Mój Prąd, w ramach której można było uzyskać do 3 000 zł dofinansowania, skorzystało wielu Polaków: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przyznał bowiem aż 150 tysięcy dotacji, które wsparły zakup instalacji o łącznej mocy 870 000 kW. Łączny budżet przeznaczony na dofinansowania we wszystkich dotychczasowych edycjach programu wyniósł 1,8 mld zł.

Duże zainteresowanie dofinansowaniem dla zielonych źródeł energii sprawiło, że na 2022 zaplanowano kolejne edycje programów, w nieco zmienionych odsłonach.

Mój Prąd 4.0

15 kwietnia 2022 ruszył nowy nabór wniosków do programu Mój Prąd. Tym razem budżet przeznaczony na dofinansowania to 350 mln zł, natomiast w planach jest jego zwiększenie w zależności od aktualnych potrzeb i oczekiwań. Podobnie jak w poprzednich odsłonach, podstawowym założeniem programu jest wsparcie dla segmentu mikroinstalacji fotowoltaicznych o mocy 2-10 kW montowanych w gospodarstwach domowych na własny użytek.  Istotną zmianą w czwartej edycji jest możliwość uzyskania dofinansowania nie tylko na instalację paneli, ale także na zamontowanie magazynów energii i ciepła. Dodatkowo, pieniądze z programu mogą zostać też przeznaczone na instalację systemów HEMS/EMS, pozwalających na inteligentne zarządzanie energią w domu.

Kwoty dofinansowania w programie Mój Prąd 4.0

Dofinansowanie z programu pokryje maksymalnie do 50% kosztów inwestycji. Zakwalifikować mogą się wszystkie wydatki poniesione po 1 lutego 2020. Maksymalne kwoty dotacji na poszczególne elementy to:

• Do 4 000 zł na montaż instalacji fotowoltaicznej.
• Do 5 000 zł na montaż instalacji, jeśli montujemy też infrastrukturę towarzyszącą.
• Do 5 000 zł na montaż magazynu ciepła.
• Do 7 500 zł na montaż magazynu energii elektrycznej.
• Do 3 000 zł na montaż magazynu HEMS/EMS, jeśli montujemy też magazyn ciepła lub energii.

Dofinansowanie z programu Mój Prąd nie jest opodatkowane, co oznacza, że powyższe kwoty w całości trafią na nasze rachunki. Środki dotacji na poszczególne elementy instalacji łączą się ze sobą, co oznacza, że maksymalna przewidziana kwota dofinansowania to aż 20 500 zł, przysługująca przy zakupie wszystkich wymienionych wyżej komponentów. Program połączyć można z ulgą termomodernizacyjną, co pozwoli na odliczenie od podatku tej części zakupu, którą finansowaliśmy z własnej kieszeni. Nie możemy jednak łączyć ze sobą dotacji z różnych programów, np. nie będzie możliwe sfinansowanie części zakupu z programu Mój Prąd, a drugiej części – z programu Czyste Powietrze.

Co ciekawe, z czwartej odsłony mogą skorzystać także uczestnicy poprzednich edycji programu, by uzyskać środki na niedofinansowywane wcześniej elementy instalacji, tj. magazyny ciepła i energii czy systemy HEMS/EMS. W takiej sytuacji będzie też przysługiwać dodatkowa dotacja do 2 000 zł na samą instalację fotowoltaiczną. Jest jednak jeden haczyk – aby skorzystać z tego rozwiązania, trzeba będzie przejść na nowy system rozliczania, czyli net-billing, co może okazać się niekorzystne w dłuższej perspektywie.

Tak jak poprzednio, wnioski składać można elektronicznie przez generator dostępny na stronie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Żeby z niego skorzystać, należy dokonać rejestracji za pomocą dowodu osobistego z warstwą elektroniczną (tzw. e-dowodu) lub poprzez Profil Zaufany. Po złożeniu wniosku warto uzbroić się w cierpliwość, bowiem czas ich rozpatrywania jest wydłużony – w przypadku konieczności uzupełnienia braków w dokumentacji, oczekiwanie na ostateczną decyzję trwa nawet 350 dni roboczych.

Czyste Powietrze

Dotację z programu Czyste Powietrze uzyskać można na termomodernizację budynku oraz wymianę źródeł ciepła korzystających z paliw stałych na niskoemisyjne instalacje. Z bezzwrotnych środków skorzystać mogą właściciele istniejących już domów jednorodzinnych lub jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wydzieloną osobną księgą wieczystą. Co ważne: Czyste Powietrze nie przewiduje dofinansowania dla nowopowstających budynków – w takim wypadku będziemy musieli skorzystać z innych programów.

Kwoty dofinansowania w programie Czyste Powietrze

Od lipca 2021 w programie obowiązują trzy progi dochodowe, według których przyznawane jest dofinansowanie.

W przypadku osób, których roczne dochody nie przekraczają 100 000 zł, maksymalną możliwą kwotą dofinansowania jest 30 000 zł dla projektów zakładających demontaż nieefektywnego pieca lub kotła i zastąpienie go pompą ciepła oraz zainstalowanie fotowoltaiki. W przypadku montażu kotłowni gazowej i instalacji PV kwota dotacji sięgnie do 25 000 zł. W obu tych przypadkach na montaż samej fotowoltaiki przewidziano maksymalnie 5 000 zł. Przy tym progu dochodowym program pokrywa do 50% kosztów kwalifikowanych.

Druga grupa beneficjentów to osoby o dochodach nieprzekraczających 1564 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub 2189 zł w gospodarstwach jednoosobowych. Maksymalna kwota dotacji to w tym przypadku 37 000 zł (projekt obejmujący wymianę źródła ciepła i instalację fotowoltaiczną).

Trzeci próg dochodowy zakłada dochód do 900 zł na osobę w gospodarstwach wieloosobowych lub 1260 zł. Obejmuje on też osoby, które są uprawnione do pobierania zasiłków stałych, okresowych, rodzinnych, specjalnego zasiłku opiekuńczego. W tym przypadku możliwe jest dofinansowanie do 90% kosztów inwestycji, maksymalnie 69 000 zł.

Podobnie jak w przypadku programu Mój Prąd, dofinansowanie z programu Czyste Powietrze można połączyć z ulgą termomodernizacyjną. Wsparcie udzielane jest w dwóch formach: bezzwrotnej dotacji lub też dotacji z przeznaczeniem na spłatę kapitału kredytu bankowego.

Wniosek w ramach Czystego Powietrza złożyć można w formie elektronicznej (konieczne będzie jego podpisanie za pomocą Profilu Zaufanego lub podpisu kwalifikowanego) albo też poprzez właściwy Urząd  – wydrukowany wniosek z aplikacji dostępnej na stronie Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wraz z załącznikami należy złożyć osobiście lub drogą pocztową w Urzędzie. W przypadku starania się o kredyt Czyste Powietrze, przez wszystkie procedury przejdziemy w wybranym przez nas banku.

Czyste Powietrze

Dotację z programu Czyste Powietrze uzyskać można na termomodernizację budynku oraz wymianę źródeł ciepła korzystających z paliw stałych na niskoemisyjne instalacje. Z bezzwrotnych środków skorzystać mogą właściciele istniejących już domów jednorodzinnych lub jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wydzieloną osobną księgą wieczystą. Co ważne: Czyste Powietrze nie przewiduje dofinansowania dla nowopowstających budynków – w takim wypadku będziemy musieli skorzystać z innych programów.

Dofinansowania lokalne

Zanim skorzystamy z oferty dotacji ogólnopolskich, warto sprawdzić, jakie dofinansowania oferuje nasze miasto lub gmina. Mniejsza liczba chętnych na lokalne środki sprawia, że wartość części z tych dotacji może przekroczyć kwoty oferowane w programach Mój Prąd czy Czyste Powietrze.

Dla przykładu, mieszkańcy Warszawy mogą ubiegać się o dotację na instalację fotowoltaiczną w kwocie nawet do 15 000 zł (jednak nie więcej niż 1 500 zł na 1 kW mocy instalacji). Z programu mogą korzystać nie tylko osoby fizyczne, obejmuje on także przedsiębiorców oraz członków wspólnot mieszkaniowych. Aktualnie środki z dotacji warszawskiej zostały wyczerpane – kolejny nabór ruszy 1 września 2022. O przyznaniu dofinansowania decydować będzie kolejność złożenia wniosku.

Lokalne dotacje w 2022 roku obowiązują także w województwach kujawsko-pomorskim, śląskim, dolnośląskim, zachodniopomorskim, świętokrzyskim.

Ulga termomodernizacyjna

Bez względu na to, w jakiej formie rozliczamy się z Fiskusem, wydatki na instalację i montaż paneli fotowoltaicznych możemy odliczyć od podatku. Maksymalna kwota odliczenia nie może przekroczyć 53 000 zł. Jeśli nie uda nam się w jednym roku podatkowym odliczyć całości, możemy wydatek ten odliczać także w kolejnych zeznaniach, jednak nie dłużej niż przez 6 lat. Warto wiedzieć, że podstawą odliczenia będą tylko poniesione przez nas koszty: przykładowo, jeśli nasza instalacja kosztowała 20 000 zł, a z programu Mój Prąd uzyskaliśmy 4 000 zł, to odliczyć będziemy mogli podatek od sumy 16 000 zł. Jeśli nasza stawka podatkowa w roku, w którym ponieśliśmy wydatek to 17%, to w naszym przykładzie kwota odliczenia to 16 000 zł * 17% = 2 720 zł.

Które dofinansowanie wybrać?

Decyzja o wyborze odpowiedniego dofinansowania do instalacji fotowoltaicznej zależy od sytuacji przyszłego prosumenta. W przypadku osób, które planują nie tylko montaż paneli, ale także temomodernizację budynku, sprawdzić się może program Czyste Powietrze. Dla osób budujących nowe domy odpowiedniejszy będzie program Mój Prąd. Warto przed podjęciem ostatecznej decyzji prześledzić programy regionalne i sprawdzić, w jakich terminach planowane są kolejne nabory wniosków. Z ulgi termomodernizacyjnej natomiast warto skorzystać dodatkowo, przy zamknięciu kolejnego roku podatkowego.

Skorzystanie z programów wspierających zielone źródła energii pozwala obniżyć koszty instalacji oraz zmniejszyć czas zwrotu z inwestycji. Prześledzenie wszystkich dostępnych aktualnie dotacji, wybranie tych najlepiej dopasowanych, złożenie wniosków i zgromadzenie całej potrzebnej dokumentacji może być pracochłonne, jednak zysk zdecydowanie wart jest podjęcia wysiłku. Możliwe jest też oddanie całej tej procedury w ręce odpowiednich ekspertów, którzy pomogą w uzyskaniu dofinansowania – na rynku działają bowiem firmy, które zajmują się montażem instalacji fotowoltaicznych kompleksowo. Maksymalne wykorzystanie dostępnych sposobów finansowania sprawi, że będziemy mogli zminimalizować wnoszony przez nas wkład własny i cieszyć się szybszym zyskiem z inwestycji w ekologiczne źródła prądu.